در آستانه هفته دفاع مقدس، سردار حسین علایی، در نشستی که درباره خاطره نویسی از دفاع مقدس، در کافه خبر برگزار شد، گفت: هر چند شمار کتب خاطراتی که نوشته شده به ظاهر زیاد است، به نسبت تعداد افراد حاضر در جنگ، تعداد زیادی نیست، چرا که اگر هر رزمنده ای بخواهد خاطراتش را بنویسد، ما به تعداد رزمندگان می توانیم کتاب خاطره داشته باشیم.

وی افزود: در حوزه فرماندهان جنگ هم کتاب خاطره خیلی کم داریم و می توان گفت که بیشتر فرماندهان جنگ، خاطراتشان را ننوشته اند که البته این می تواند یک ضعف و نقص باشد.

سردار علایی با بیان این که خاطراتی که هم اکنون نوشته می شوند، در عین خوب بودن، اشکالاتی نیز دارند، توضیح داد: نخست اینکه گاه افراد در بیان تاریخ و زمان وقوع مسائل و اتفاقات دچار مشکل هستند و این اشتباه در نقل زمان درست اتفاقات، منجر به بروز مشکل در تحلیل و تفسیر وقایع پیش آمده خواهد شد.

ایراد بعدی درباره خاطرات، به قضاوت افراد در مورد خاطراتشان بازمی گردد؛ به این معنی که افراد، خاطراتشان را همراه با قضاوت شخصی شان از مسأله ای که طرح می شود، بیان می کنند و از آنجا که قضاوت هر فرد، متناسب با دانش فرد و اطلاعات او از دیگر مسایل است، اینگونه قضاوت ها، الزاما نمی تواند قضاوت درستی باشد.

وی افزود: مشکل سوم این است که برخی خاطرات را افراد از خودشان نقل نمی کنند، بلکه از شنیده ها نقل می کنند که معمولا در نقل این قبیل خاطرات، اشکالاتی پدید می آید، چون این گونه خاطرات با تعابیر و تفاسیر فرد بیان کننده تلفیق می شوند و می توان گفت که عیار آنها تغییر می کند و همین موجب می شود بسیاری از این گونه خاطرات یا دست نوشته ها نتوانند به عنوان سندی قابل اتکا تلقی شوند.

مشکل دیگر این که این خاطرات امروز نوشته می شوند و افراد با توجه به اطلاعاتی که پس از جنگ تا کنون دریافت کرده اند و اوضاع کنونی جامعه، اقدام به نوشتن آنها می کنند؛ بنابراین، وزن خاطرات نسبت به آنچه حقیقتا در گذشته رخ داده، تغییر پیدا می کند.

او از دیگر مشکلات ثبت، ضبط و انتشار خاطرات مربوط به دفاع مقدس را شهادت جمعی از رزمندگان برشمرد و ادامه داد: یکی از مشکلات دیگر در حوزه خاطرات دفاع مقدس، شهادت بسیاری از افراد موثر در جنگ است که خاطره یا دست نوشته ای از آنها در دست نیست که این نقصان بزرگی به شمار می رود.

این پژوهشگر دفاع مقدس درباره محاسن کتاب های خاطرات دفاع مقدس نیز اظهار کرد: این کتب، بسیاری از مسایل جزیی را روشن می کنند؛ به رغم اینکه متأسفانه مسایل کلان در این گونه نوشته ها به خوبی دیده نمی شوند.

او با یادآوری این نواقص و محاسن، نتیجه گیری کرد، در مجموع گمان می کنم که بیان و انتشار خاطرات به هر صورتی مفید است، زیرا مانند معدن پالایش نشده ای است که بسیار قابل استفاده است، ولیکن اگر کسانی بخواهند به عنوان بخشی از تحلیل جنگ از این معدن بهره ببرند، نیازمند این خواهند بود که خود افرادی متخصص باشند که در متن قضایا واقع شده باشند و توان تحلیل درست آن را داشته باشند.

حسین علایی با تأکید بر این که حرکت به سمت خاطره نویسی جنگ بسیار خوب و ضرورری است، افزو: این، به هیچ عنوان نمی تواند جای کتاب های علمی و تحلیلی درباره جنگ را بگیرد.

منبع : تابناک